Chấm dứt cách dạy “đọc - chép

Năm học mới 2009-2010, Bộ GD-ĐT tập trung vào việc đổi mới quản lý giáo dục (GD) và nâng cao chất lượng GD. Trao đổi với Tuổi Trẻ, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển cho biết:


- Đổi mới quản lý GD và nâng chất lượng GD là hai vấn đề không tách rời mà liên quan đến nhau. Đổi mới quản lý GD cũng là để tiến đến việc nâng chất lượng GD, đáp ứng đòi hỏi về việc cung cấp nguồn nhân lực cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Đây không phải vấn đề năm học này mới đề cập mà đã bắt đầu làm từ những năm trước. Nhưng những công việc đã làm mới chủ yếu là chuẩn bị điều kiện và triển khai bước đầu, còn rất nhiều vấn đề phải điều chỉnh, hoàn thiện.

Hiện tại vẫn còn có những bất cập trong quản lý GD và chất lượng GD như việc quản lý các cơ sở GD ngoài công lập, các cơ sở có yếu tố nước ngoài, cơ chế khuyến khích xã hội hóa GD, việc đổi mới cơ chế quản lý tài chính trong các cơ sở GD... Việc đổi mới quản lý GD và chất lượng GD trong thời gian qua đã có những chuyển biến, nhưng cũng nảy sinh những hạn chế: chưa đồng bộ trong chỉ đạo, các cơ sở GD ngại đổi mới, sợ chịu trách nhiệm.

* Một trong những vấn đề được nhắc đến lâu nay là giao quyền chủ động và tự chịu trách nhiệm cho các cơ sở GD, nhưng thời gian qua Bộ GD-ĐT còn khá dè dặt, vậy trong năm “đổi mới quản lý GD”, vấn đề này có được triển khai mạnh hơn không, thưa ông?

- Đổi mới quản lý GD bao gồm nhiều vấn đề cụ thể, như đổi mới quản lý tài chính, đổi mới quản lý đội ngũ... Nhưng nhìn chung sẽ được điều chỉnh theo hướng phát huy sự năng động, sáng tạo của từng cơ sở GD, từng cá nhân. Cụ thể sẽ giao quyền tự chủ nhiều hơn cho các cơ sở GD, đồng thời ràng buộc các cơ sở GD và người đứng đầu các cơ sở GD vào việc phải tự chịu trách nhiệm trước xã hội về chất lượng GD. Bộ GD-ĐT sẽ tăng cường cơ chế kiểm tra, giám sát, đánh giá và xử lý.

Trong năm học tới, các cơ sở phải nghiêm túc thực hiện “ba công khai, bốn kiểm tra”, triển khai việc kiểm định chất lượng các cơ sở GD, thực hiện việc cán bộ, giáo viên tham gia đánh giá hiệu trưởng, các sở GD-ĐT tham gia đánh giá năng lực của các vụ chức năng của Bộ GD-ĐT, tăng cường việc SV đánh giá giảng viên trong các trường ĐH, CĐ. Việc đánh giá sẽ theo những quy chuẩn cụ thể, dễ áp dụng và hạn chế cảm tính.




Một giờ học trò chơi vận động của các bé lớp lá A Trường mầm non Họa Mi 3, Q.5, TP.HCM - Ảnh: Như Hùng
* Đổi mới phương pháp dạy học, trong đó giải quyết dứt điểm cách dạy học đọc - chép, có phải là vấn đề Bộ GD-ĐT quan tâm nhất không?
- Năm nay Bộ GD-ĐT sẽ tập trung việc đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS, SV. Việc này đã được triển khai mạnh mẽ từ năm học trước, nhưng đội ngũ giáo viên của ta vẫn thiếu cả về động lực và điều kiện. Vì vậy trong năm học này, mỗi cấp quản lý GD phải xác định trách nhiệm trong việc tạo động lực và điều kiện cho giáo viên đổi mới.

Cụ thể tiếp tục tổ chức các tọa đàm, giới thiệu các điển hình đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá trên toàn quốc, xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá, xây dựng các thư viện câu hỏi, bài tập để giáo viên và HS tham khảo sử dụng trong quá trình dạy, học, tự kiểm tra, đánh giá. Các cơ sở GD phải tạo điều kiện cho giáo viên chủ động thực hiện dạy học theo chuẩn và trên chuẩn tùy thuộc đối tượng HS (dạy học linh hoạt), quan tâm đến chế độ, chính sách đối với giáo viên, có cơ chế động viên, khuyến khích giáo viên dạy giỏi, HS giỏi.

* Ông có thể cho biết những điểm mới nào được chú trọng ở năm học này trong việc GD HS?

- Định hướng lâu dài và sẽ được chú trọng trong năm học này là GD toàn diện, GD HS cả kiến thức, đạo đức và kỹ năng sống. Cụ thể, HS ngoài việc trang bị kiến thức phải hiểu biết và được GD về thể chất, hành vi ứng xử xã hội, kỹ năng ứng phó với những tình huống trong đời sống, có định hướng về lối sống, lý tưởng... Việc tiếp tục triển khai các cuộc vận động trong ngành GD, trong đó có việc đẩy mạnh hơn một bước việc xây dựng môi trường học đường thân thiện, tích cực, việc tăng cường đổi mới phương pháp dạy học gắn với đối tượng HS cũng là một trong những giải pháp hướng tới điều này.



Mỗi giáo viên phải có sáng kiến đổi mới phương pháp dạy học

Các tỉnh phải có kế hoạch cụ thể đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá, mỗi giáo viên phải có sáng kiến đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá HS trong năm học. Bắt đầu từ năm 2009-2010 phấn đấu để chấm dứt cách dạy học đọc - chép ở bậc GD trung học. Ngoài nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá, sẽ triển khai các giải pháp hỗ trợ khác: đầu tư cơ sở vật chất, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin...


TRỊNH VĨNH HÀ thực hiện

CMH - Theo TTO